.png)
A është fëmija juaj gati për një celular?
Nëse keni një fëmijë mbi moshën pesë vjeç, mund t'ju jetë pyetur "Dua celularin tim!" ose mund t'ju ketë pyetur "Pse nuk mund të kem celularin tim?". Padyshim që telefonat celularë janë një mënyrë e mirë për të qëndruar në kontakt me familjen dhe miqtë. Por a është fëmija juaj aq i rritur sa të ketë celularin e tij apo të saj?
Shumë prindër mundohen vërtet duke u përpjekur të peshojnë të mirat dhe të këqijat, pasi shqetësohen për çështje që nuk kufizohen vetëm në moshën e re të fëmijëve të tyre.
Këtu janë disa pyetje për të cilat prindërit dhe fëmijët duhet të jenë të vetëdijshëm për të marrë një vendim të pranueshëm reciprokisht.
Përfitimet
Nëse fëmija juaj ka celularin e tij, mund ta kontaktoni me shkrim ose me telefon në çdo kohë dhe të dini se çfarë po bëjnë dhe me kë po shoqërohen.
Ju gjithashtu mund të ndiheni më rehat duke ditur saktësisht se ku është fëmija juaj. Në rast urgjence, celulari është mjeti i duhur që fëmija të komunikojë me ju dhe anasjelltas.
Arsyet e mësipërme janë edhe ato kryesore për vendimin e prindërve për të blerë një celular për fëmijët e tyre. Sot, në fakt, dy herë më shumë fëmijë kanë pajisjen e tyre, krahasuar me vitin 2004.
Shumica e adoleshentëve të moshës 14-17 vjeç (85%) kanë një telefon celular. Si dhe 69% e moshave 11-14 vjeç, si dhe 31% e fëmijëve 8-10 vjeç, sipas një sondazhi të Fondacionit Amerikan për Familjen.
Fëmijët madje mendojnë se zotërimi i një pajisjeje celulare i bën ata të pranueshëm për bashkëmoshatarët e tyre.
Probleme shëndetësore
Rrezatimi
Telefonat celularë funksionojnë duke emetuar valë radio. Ky është rrezatim i nivelit të ulët dhe shumë pyesin nëse ndikon në shëndetin e njeriut. Në fakt, kur bëhet fjalë për fëmijët, lind pyetja nëse fëmijët duhet të përdorin celularin që në moshë të vogël, pasi truri i tyre zhvillohet.
Në vitin 2011, hulumtimi ndërkombëtar tregoi se nuk ka asnjë lidhje midis telefonave celularë dhe tumoreve të trurit tek adoleshentët dhe fëmijët. Megjithatë, shkencëtarët nënvizuan në përfundimet e studimit se njerëzit në kampion nuk i përdornin pajisjet e tyre aq shpesh sa sot.
Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave thotë në një deklaratë se "provat shkencore në këtë moment nuk tregojnë rrezik për përdoruesit e telefonave celularë nga ekspozimi ndaj frekuencave radio, përfshirë fëmijët dhe adoleshentët". Por ai thekson se nevojiten kërkime afatgjata për të nxjerrë përfundime përfundimtare.
Derisa të ndodhë kjo, ka disa mënyra se si mund të zvogëlojmë ekspozimin tonë ndaj fushave elektromagnetike:
Flisni sa më pak në celular
Kur e përdorni, preferoni dëgjimin e hapur ose kufjet.
Flini
Nëse fëmija juaj ka gjithmonë një celular me vete, edhe kur është koha për të shkuar në shtrat, si mund të siguroheni që ai të bjerë në gjumë? A qëndron zgjuar duke shkëmbyer sms me miqtë?
Pediatrit citojnë prova shkencore se telefonat celularë, veçanërisht ata që lejojnë mesazhe të lehta, prishin gjumin e fëmijëve. Një sondazh i fundit tregoi se 4 nga 5 adoleshentë që kanë një celular flenë me ose pranë pajisjes dhe ata që dërgojnë mesazhe me tekst kanë 42% më shumë gjasa të bien në gjumë me pajisjen në dorë.
Por gjumi është thelbësor për zhvillimin e trupit të fëmijëve. Secili prind mund të vendosë kufijtë e tij. Vetëm celulari nuk mund të shqetësojë gjumin e fëmijës, nëse ai nuk ka akses në të gjatë natës.
Diçka më shumë se një telefon
Telefonat celularë tani janë më shumë se thjesht celularë, pasi ato integrojnë aplikacione për rrjete sociale, lojëra, filma, muzikë dhe më shumë. A jeni gati t'i ofroni fëmijës tuaj një pajisje të tillë?
Në fakt telefonat inteligjentë të sotëm duken si minikompjuterë, me avantazhin që fëmija mund ta përdorë pa e kuptuar dhe kontrolluar ndonjëherë.
Nga njëra anë, ndërveprimi social është pozitiv për zhvillimin e duhur të fëmijës. Është një mënyrë shoqërimi. Por ka edhe rreziqe si dhuna psikologjike nëpërmjet sms-ve dhe materialeve audio-vizuale. Telefonat inteligjentë kanë gjithashtu aplikacione për gjurmimin e vendndodhjes, të cilat mund të përdoren nga njerëz keqdashës për të gjurmuar fëmijët tuaj teksa lëvizin nga një pikë fikse në tjetrën.
Së fundi, nuk ka ende të dhëna të mjaftueshme se si celularët ndikojnë në shëndetin mendor dhe emocional të fëmijëve. Por rezultatet paraprake të sondazhit tregojnë se shkëmbimet e shpeshta të sms dhe postës prishin përqendrimin. Fëmija gjithashtu mund të bëhet i varur dhe të kërkojë kontakt të vazhdueshëm me miqtë.
Kur është fëmija gati?
Pra, përveç moshës së fëmijës, duhet të mendoni edhe për çështje të tjera përpara se të vendosni nëse do t'i blini një celular.
"Pjekuria dhe aftësia për të qenë përgjegjës janë parametra më të rëndësishëm se mosha e tij biologjike," vëren Caroline Knorr nga organizata jofitimprurëse Common Sense Media.
“Ne duam që fëmijët tanë të jenë të pavarur, të mund të shkojnë e të shkojnë vetëm në shkollë dhe të luajnë pa mbikëqyrjen tonë. Ne duam që ata të jenë në gjendje të ekzistojnë vetë dhe telefonat celularë janë një mjet për një qëllim. "Por prindërit duhet së pari të hetojnë dhe të flasin me fëmijët e tyre për të siguruar që përdorimi i celularit është një proces i sigurt."
Pra, ndërsa fëmija juaj bëhet gjithnjë e më i pavarur (duke mbaruar shkollën fillore dhe duke hyrë në adoleshencë), nevoja për një telefon celular bëhet më urgjente.
Si e dini nëse një fëmijë është mjaft i pjekur?
Vini re shenja të ndryshme zhvillimi në sjelljen e tij.
A po i humb gjërat?
A është fëmija në përgjithësi përgjegjës?
Keni besim tek ai?
A e kuptoni se çfarë do të thotë përdorimi i sigurt i telefonit celular?
Përveç sa më sipër, mendoni shumë nëse fëmija juaj ka vërtet nevojë për celularin apo thjesht e dëshiron atë.
Dhe nevoja reale lind kur fëmija është larg shtëpisë, në një udhëtim shkollor ose lëviz mjaftueshëm gjatë ditës për të shkuar në shkollë, mësime ose aktivitete jashtëshkollore.
Shikoni celularin e fëmijës
Duhet të kontrollosh pajisjen e tij, duke lexuar sms-të që dërgon dhe merr apo të shohësh se me kë po flet?
Por sigurisht, përgjigjen ekspertët.
“Fëmijët mendojnë se celularët janë personalë. Dhe ata nuk duan që prindërit e tyre t'i kërkojnë. Por unë besoj se prindërit kanë të drejtë të kontrollojnë pajisjen aty-këtu, për t'u siguruar që ajo të përdoret në mënyrë korrekte dhe të sigurt. “Dhe në përgjithësi, fëmijët duhet të pyeten nëse marrin mesazhe me përmbajtje të papërshtatshme ose nëse disa telefonata i vënë në një pozicion të vështirë”, shpjegon Caroline Knorr.
Gjashtë rregulla për fëmijët
Nëse vendosni që fëmija juaj është gati të ketë celularin e tij, ekzistojnë gjashtë këshilla për përdorimin e duhur të tij.
Blini një pajisje të thjeshtë: Ka ende pajisje të thjeshta telefonike pa kamera, akses në internet, lojëra dhe sms. Nëse i jep përsëri një nga pajisjet e tua më të vjetra, çinstaloje çdo shtesë. Dhe nëse fëmija juaj po ankohet, kujtojini se celularët janë vegla, jo lodra.
Vendosni kufij: Shumica e kompanive të telefonisë celulare ju lejojnë të vendosni kufizime përdorimi. Nëse fëmija juaj tejkalon orarin e paracaktuar, lëreni të paguajë shtesë për paratë e xhepit të tij/saj. Nëse fëmija është në adoleshencë, lëreni të menaxhojë vetë faturën e telefonit. Mund të bllokoni gjithashtu aksesin në internet, si dhe thirrjet drejt numrave të caktuar.
Edhe më shumë kufizime: Vendosni orët kur telefoni celular duhet të fiket, si p.sh. në kohën e ngrënies, pas orës 22:00. dhe gjatë shkollës. Nëse e shihni të përshtatshme, ndaloni celularin brenda dhomës së fëmijëve. Dhe këmbëngulni që fëmija t'i përgjigjet menjëherë telefonatave dhe sms-ve tuaja, ndërsa ju mund ta mësoni të mos u përgjigjet telefonatave dhe sms-ve të njerëzve që nuk i njeh.
Ndiqni rregullat gjithashtu: Nëse nuk i zbatoni rregullat së pari, mos prisni që fëmija t'i bindet atyre. Jepni një shembull të mirë dhe mos flisni në celular ndërsa hani.
Mbani distancën: Derisa shkenca të vendosë efektin e celularëve në shëndetin tonë, inkurajoni fëmijët të përdorin kufje ose të flasin në celularët e tyre. Mos i lejoni të flenë me celularin pranë jastëkut dhe mos e vendosni në xhepat e veshjeve.
Mësoni sjelljen e mirë: Fëmijët nuk lindin duke ditur rregullat për përdorimin e mirë të celularit. Ju takon juve t'i mësoni që të mos përdorin celularët për të përhapur thashetheme, për të dërguar foto dhe sms të pahijshme dhe sigurisht të mos komunikojnë me të panjohur.
bubullimalana@gmail.com